محتوای متنوع و حداکثری در قالب تکلیف، تمرین و فعالیت
تعریف:
کتاب کار و تمرین، ابزاری آموزشی است که با استفاده از فعالیت و تمرینهای متنوع، فرایند یادگیری دانشآموز در بیرون از کلاس درس را، عمق میبخشد و توسعه میدهد. کتاب کار و تمرین، در جایگاه یک کتاب تکلیف، فرصت خلق موقعیتهای یادگیری را در خانه دانشآموز، فراهم میکند. دانشآموز به وسیله کتاب کار و تمرین میتواند کلیدواژهها و مفاهیم کتاب را که به آن سقف آموزش میگوییم عمق بیشتری دهد و ورزیدگی بیشتری در آن کسب کند.
کتاب کار و تمرین را میتوان ابزار توجه به تفاوتهای فردی دانشآموزان نامید. «بسته مدیریت کلاسی» در قالب کتاب کار و تمرین، طیف متنوعی از تمرینها و فعالیتها را در اختیار معلم قرار میدهد تا معلم با توجه به شرایط کلاس و ویژگیهای دانشآموزان، دست به انتخاب تمرینها و فعالیتهای مناسب برای هر دانشآموز بزند. کتاب کار و تمرین، ابزار تعمیق و توسعه یادگیری دانشآموز است که بازخورد مناسبی از فرایندی که در جریان یادگیری رخ داده است، ارائه میدهد. همچنین مانند کاربرگ ابزار عملیاتی کردن «اهداف قصد شده» اینبار در خانهی دانشآموز میباشد، با کاربست کتاب کار و تمرین در خانه میتوان «اهداف اجرا شده» را پیش برد.
محتوای متنوع و حداکثری در قالب تکلیف، تمرین و فعالیت
هر قدر معلم، در کلاس درس، هنرمندانهتر تدریس کند و با استفاده از امکانات مختلف، دانشآموزان را در رابطه با مطالب درسی، بیشتر درگیر کند و مطالب پیچیده را به آنها آموزش دهد، باز هم تا زمانی که فرصت تمرین و تکرار مباحث کلاسی، برای یادگیرنده مهیا نشود، نمیتوان از تعمیق دانستههای جدید در ذهن دانشآموز، اطمینان حاصل کرد. اغلب بنا به سنتهای گذشته تربیتی در مدارس، برای نامگذاری تمرینها و فعالیتهایی که برای استفاده دانشآموز در خانه تهیه میشوند، از واژه تکلیف استفاده میشود. دسترسی به تمرینها و فعالیتهای مناسب و هماهنگ با موضوعات و هفتههای مختلف آموزشی، میتواند به میزان زیادی به معلم کمک کند تا از تکلیفی که قرار است دانشآموزان در خانه خود انجام دهند، در جهت اهداف آموزشی و طرح درسش استفاده کند.
کتاب کار و تمرین «بسته مدیریت کلاسی» از طریق در اختیار گذاشتن تمرینها و فعالیتهای متنوع و مرتبط با سایر عناصر «بسته مدیریت کلاسی» برای انتخاب معلمان، تلاش میکند تا به نیاز معلم در زمینه دسترسی به محتوای آموزشی مناسب به عنوان تکلیف منزل دانشآموز پاسخ دهد. کتاب کار و تمرین، ابزاری است تا معلم به کمک آن از تثبیت مفاهیم آموزش داده شده در ذهن دانشآموز، اطمینان بیشتری کسب کند.
شاید برخی از منتقدان کتابهای کار، اینگونه استدلال کنند که استفاده از چنین کتابهایی، راه را برای خلاقیت معلم در طراحی و انتخاب تکلیف مناسب، میبندد. این دسته از افراد معتقدند، از جمله وظایف معلم، علاوه بر تدریس و برگزاری آزمونهای مختلف کلاسی و رفع اشکال از مسائل مختلف دانشآموزان، طراحی و انتخاب تمرینها و فعالیتهای گوناگون در قالب تکلیف، برای دانشآموزان نیز است. باید توجه داشت، كتاب كار و تمرین انتخاب معلم را در زمینهی ارائهی تمرینهای مناسب برای تكلیف خانهی دانشآموز، وسعت میبخشد و معلمان در چگونگی استفاده از تمرینهای این كتاب آزادی عمل كامل دارند.
کتاب کار و تمرین، ابزار آموزشی مناسبی است، که معلم میتواند از آن به عنوان یک بانک سؤال طبقهبندی شده و مرتبط با سایر عناصر بسته استفاده کند و تدریس خود را از کلاس درس تا خانه دانشآموز ادامه دهد. اغلب مشاهده میشود، معلمان کتاب کار و تمرین را همچون ابزار آموزشی در نظر میگیرند که اگر به خلاقیت بیشتر آنها در فرایند تدریس کمک نکند، دستکم در کنار جزوههای آموزشی به عنوان ابزار مكمل مورد استفاده قرار میگیرد.